मुंबई, 24 ऑगस्ट 2022 (GPN):- मुंबईतील 21 वर्षीय हर्षल पाटील या मुलाला 10 दिवसांहून अधिक काळ पोटदुखी आणि ताप येत होता म्हणून त्याला जुलै 2022 च्या पहिल्या आठवड्यात मुंबई सेंट्रलच्या वोक्हार्ट हॉस्पिटलमध्ये आणण्यात आले. तपासादरम्यान ताप आणि दुखण्याचे संभाव्य कारण पोटात संसर्ग झाल्याचा संशय डॉक्टरांना आला. रक्त तपासणी अहवालात एचआयव्ही पॉझिटिव्ह स्थितीसह त्याचे यकृत असामान्य असल्याचे समोर आले. पुढील चाचणी आणि सीटी स्कॅन करण्यात आले ज्यामध्ये 7 सेमी आकाराचे मोठे यकृत गळू दिसून आले जे यकृतातील पू चा संग्रह दिसून आला .

डॉ. शंकर झानवर, सल्लागार गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट, वोक्हार्ट हॉस्पिटल् यांच्या म्हणण्यानुसार, “गळूची स्थिती आणि आकार खूप मोठा होता आणि त्यावर लवकर उपचार करणे गरजेचे होते कारण पोटात फाटण्याचा धोका अधिक होता ज्यामुळे जीवघेणी परिस्थिती निर्माण झाली होती. डॉक्टरांच्या बहुविद्याशाखीय टीमने रुग्णावर उपचार कसे करता येतील यावर सविस्तर चर्चा केली. यकृतातील गळू काढून टाकणे ही आमची सुरुवातीची योजना होती. त्वचेद्वारे सुई आणि ड्रेनेज ट्यूब टाकून ज्याला पर्क्यूटेनियस ड्रेनेज ही म्हणतात कारण रुग्णावर ऑपरेशन करण्याचा हा एक सोयीचा मार्ग होता. हे काढून टाकण्यासाठी ट्रॅक्टचे पुनर्मूल्यांकन केल्यावर असे आढळून आले की एक विलक्षण लांब पंक्चर करावे लागेल, जे तांत्रिकदृष्ट्या आव्हानात्मक होते आणि प्रक्रियेनंतर रुग्णाला खूप अस्वस्थता, त्याचबरोबर कमजोरी आली असती यामुळे झोपणे किंवा बोलणे अशक्य झाले असते तसेच उजव्या बाजूला खाली नळी बराच काळ पोटाच्या भिंतीपासून लटकत राहते. अशाप्रकारे रुग्णाला एंडोस्कोपिक ड्रेनेज समजावून सांगण्यात आले त्यानुसार डॉक्टरांच्या टीमने प्रक्रियेचे नियोजन केले.

डॉ शंकर झानवर पुढे म्हणतात की, या तंत्रात, एन्डोस्कोपिक अल्ट्रा-साउंड पद्धतीचा वापर करून पोटातून पू गोळा करण्यात आला आणि उपचारानंतर 3 दिवसात त्याचा ताप आणि वेदना कमी झाल्या. तो पूर्णपणे लक्षणे-मुक्त झाला, प्रक्रियेनंतर 5 दिवसांनी डिस्चार्ज झाला आणि 21 दिवस एंटीबायोटिक औषधांवर होता. नंतरच्या अहवालात असे सुचवले गेले की हा पू संग्रह बुरशीजन्य संसर्गामुळे झाला आहे. 1महिन्यात पुनरावृत्ती सोनोग्राफी स्कॅनमध्ये पू संकलनाचे पूर्ण रिझोल्यूशन दिसून आले.

एंडोस्कोपिक अल्ट्रासाऊंडद्वारे यकृतातील गळू काढून टाकणे ही एक असामान्य प्रक्रिया आहे आणि ती भारतात फार कमी केंद्रांद्वारे केली जाते. एंडोस्कोपिक अल्ट्रासाऊंड सुविधांसह सुसज्ज असलेली बहुतेक केंद्रे केवळ पूची आकांक्षा करत आहेत ज्यामुळे अपूर्ण क्लिअरन्स आणि बरे होण्यासाठी दीर्घकाळाचा कालावधी लागतो. यामुळे नलिकांद्वारे पू जमा होण्याचा तसेच निचरा लवकर होऊन रुग्ण बरा होण्यास मदत होते.

प्रकाशित साहित्यानुसार, या प्रदेशात (महाराष्ट्र आणि मध्य भारत) एंडोस्कोपिक अल्ट्रासाऊंड वापरून एचआयव्ही पॉझिटिव्ह रुग्णामध्ये बुरशीजन्य यकृत गळू काढून टाकण्याची ही पहिलीच घटना होती. पोटाच्या विविध आजारांवर एन्डोस्कोपी उपचार करणे ज्यावर पूर्वी उपचार करणे कठीण होते किंवा मोठ्या शस्त्रक्रियेची आवश्यकता होती, आता ते या शस्त्रक्रिद्वारे नॉर्मल झाले आहे. यामध्ये स्वादुपिंडाच्या आजूबाजूला पू साठण्यावर शस्त्रक्रिया न करणे किंवा ब्लॉक केलेल्या पित्त नलिकांवर उपचार करणे तसेच स्वादुपिंडाच्या नलिका अरुंद करण्याच्या उपचारांचा समावेश आहे.Ends